Renta wdowia w Polsce – czy działa wstecz?

Nowe przepisy dotyczące renty wdowiej budzą wiele pytań. Jednym z nich jest kwestia retroaktywności. Czy renta wdowia działa wstecz i czy osoby, które owdowiały wcześniej, mogą liczyć na to świadczenie? Sprawdź, co mówi prawo.

Czy renta wdowia działa wstecz dla wcześniejszych owdowień?

Renta wdowia obejmuje także osoby, które straciły małżonka przed wejściem w życie nowych przepisów, pod warunkiem spełnienia określonych warunków. Ustawa nie wprowadza jednak mechanizmu działania wstecz, co oznacza, że świadczenie nie będzie wypłacane za okresy sprzed 1 lipca 2025 roku.

Osoby, które owdowiały przed wprowadzeniem renty wdowiej, mogą ubiegać się o świadczenie na zasadach obowiązujących od 2025 roku. Kluczowe jest, aby wdowa lub wdowiec spełniali wszystkie wymagania prawne, takie jak:

  • posiadanie prawa do renty rodzinnej,
  • osiągnięcie wymaganego wieku (60 lat dla kobiet, 65 lat dla mężczyzn),
  • brak nowego związku małżeńskiego.

W praktyce oznacza to, że renta wdowia otwiera możliwość dodatkowego wsparcia dla osób, które od lat korzystają z renty rodzinnej, ale wcześniej nie mogły jednocześnie zachować swojego świadczenia emerytalnego. Nie ma jednak możliwości ubiegania się o świadczenie za lata przed 1 lipca 2025 roku, co wynika z zasad obowiązywania prawa.

Kiedy złożyć wniosek, aby nie stracić świadczenia?

Wnioski o rentę wdowią można składać od 1 stycznia 2025 roku, ale świadczenie zacznie być wypłacane dopiero od 1 lipca 2025 roku. Aby nie stracić świadczenia i mieć pewność, że renta wdowia zostanie przyznana od pierwszego dnia jej obowiązywania, należy złożyć wniosek najpóźniej do 30 czerwca 2025 roku.

Jeśli wniosek zostanie złożony po tym terminie, świadczenie będzie naliczane od daty złożenia wniosku, a nie wstecz od 1 lipca. Dlatego osoby spełniające warunki powinny działać szybko i dostarczyć komplet wymaganych dokumentów już na początku 2025 roku.

Dla osób, które korzystają z renty rodzinnej lub emerytury własnej, proces składania wniosków będzie uproszczony – w większości przypadków ZUS posiada już niezbędne dane. Warto jednak upewnić się, że dokumentacja jest kompletna, zwłaszcza w przypadku osób, które dopiero teraz zdecydują się na ustalenie prawa do renty rodzinnej.

Jeśli nie posiadacie konta w systemie PUE ZUS, warto je założyć jeszcze przed złożeniem wniosku. Elektroniczna platforma ZUS umożliwia składanie dokumentów online i śledzenie statusu wniosku, co przyspiesza cały proces.

Aby złożyć wniosek w terminie i uniknąć utraty świadczenia, należy dokładnie sprawdzić:

  • czy wszystkie wymagane dokumenty zostały zgromadzone,
  • czy spełniacie warunki przyznania renty wdowiej,
  • czy formularz wniosku ERWD został prawidłowo wypełniony.

Osoby, które spóźnią się z wnioskiem, stracą możliwość skorzystania ze świadczenia za wcześniejsze miesiące, gdyż renta wdowia nie działa z mocą wsteczną od daty wejścia w życie ustawy. Dlatego wcześniejsze przygotowanie i złożenie wniosku na czas są warunkiem.