Stwardnienie rozsiane to choroba, która potrafi zaskoczyć – jej objawy bywają niespecyficzne i często mylone z innymi schorzeniami. Uczucie przewlekłego zmęczenia, drętwienie kończyn czy problemy z koordynacją ruchową to tylko niektóre z sygnałów, które mogą wskazywać na SM. Kluczowe jest jednak szybkie postawienie diagnozy i wdrożenie odpowiedniego leczenia, aby spowolnić postęp choroby i poprawić jakość życia. Jakie badania są niezbędne? Czy istnieją skuteczne metody terapii? Odpowiedzi na te pytania najlepiej szukać u doświadczonych specjalistów, takich jak neurolog w Szpitalu Dworska, gdzie pacjenci mogą liczyć na kompleksową diagnostykę i indywidualnie dobrane metody leczenia.
- Jakie objawy mogą wskazywać na stwardnienie rozsiane?
- Jak wygląda diagnostyka i leczenie stwardnienia rozsianego?
Jakie objawy mogą wskazywać na stwardnienie rozsiane?
Stwardnienie rozsiane (SM) to przewlekła choroba autoimmunologiczna, która atakuje ośrodkowy układ nerwowy, prowadząc do uszkodzenia osłonek mielinowych nerwów. Objawy mogą się różnić w zależności od lokalizacji zmian demielinizacyjnych w mózgu i rdzeniu kręgowym, a ich nasilenie bywa zmienne – od łagodnych po znacznie utrudniające codzienne funkcjonowanie. Wczesne rozpoznanie jest istotne dla spowolnienia postępu choroby i wdrożenia odpowiedniego leczenia.
Najczęstsze objawy, które mogą wskazywać na stwardnienie rozsiane, to:
- Zaburzenia widzenia, takie jak podwójne widzenie czy zamglone widzenie
- Osłabienie mięśniowe i niedowład kończyn
- Drętwienie oraz mrowienie kończyn
- Zaburzenia równowagi i koordynacji ruchowej
- Zaburzenia czucia, w tym uczucie opasania wokół tułowia
- Przewlekłe zmęczenie, które nie ustępuje mimo odpoczynku
- Problemy z kontrolą pęcherza i jelit
- Zaburzenia funkcji poznawczych, np. problemy z pamięcią i koncentracją
- Spastyczność mięśni prowadząca do sztywności kończyn
- Trudności w mowie i połykaniu
- Szumy uszne i zawroty głowy
- Zaburzenia emocjonalne, np. depresja i wahania nastroju
- Zaburzenia funkcji seksualnych
Wiele z tych objawów może początkowo pojawiać się okresowo i samoistnie ustępować, co często opóźnia postawienie diagnozy. Warto skonsultować się z neurologiem w przypadku występowania kilku objawów jednocześnie lub ich nawracającego charakteru. W Polsce dostępne są nowoczesne metody diagnostyczne, takie jak rezonans magnetyczny z kontrastem, badanie płynu mózgowo-rdzeniowego oraz testy neurofizjologiczne, które pozwalają na potwierdzenie stwardnienia rozsianego.
Jak wygląda diagnostyka i leczenie stwardnienia rozsianego?
Diagnostyka stwardnienia rozsianego opiera się na szczegółowym wywiadzie lekarskim, badaniu neurologicznym oraz zaawansowanych metodach obrazowania i badań laboratoryjnych. Kluczowym narzędziem w rozpoznaniu choroby jest rezonans magnetyczny (MRI) mózgu i rdzenia kręgowego, który pozwala uwidocznić charakterystyczne dla SM zmiany demielinizacyjne. Badanie z podaniem środka kontrastowego umożliwia odróżnienie aktywnych ognisk choroby od starszych zmian. Dodatkowym testem stosowanym w diagnostyce jest analiza płynu mózgowo-rdzeniowego pobranego w trakcie punkcji lędźwiowej. Obecność prążków oligoklonalnych wskazuje na przewlekły proces zapalny w ośrodkowym układzie nerwowym. W celu oceny przewodnictwa nerwowego często wykonuje się badania wywołanych potencjałów wzrokowych, słuchowych lub somatosensorycznych, które pomagają wykryć uszkodzenia nawet przy braku wyraźnych objawów klinicznych.
Leczenie stwardnienia rozsianego ma na celu spowolnienie postępu choroby, łagodzenie objawów oraz poprawę jakości życia pacjentów. W terapii stosuje się leki modyfikujące przebieg choroby, takie jak interferony beta, octan glatirameru, fingolimod, natalizumab czy ocrelizumab. W przypadkach rzutowo-remisyjnej postaci choroby kluczowe jest szybkie włączenie leczenia immunomodulującego, które może zmniejszyć częstotliwość rzutów i ograniczyć progresję niepełnosprawności. W terapii ostrych rzutów stosuje się dożylne podawanie kortykosteroidów, takich jak metyloprednizolon, które redukują stan zapalny i przyspieszają ustępowanie objawów.
Ważnym elementem leczenia jest również rehabilitacja neurologiczna, obejmująca fizjoterapię, terapię zajęciową oraz wsparcie psychologiczne. Ćwiczenia ruchowe pomagają w utrzymaniu sprawności mięśniowej i koordynacji, a odpowiednia dieta oraz techniki radzenia sobie ze stresem wspierają ogólny stan zdrowia pacjentów. W przypadku objawów takich jak spastyczność, zaburzenia równowagi czy problemy z pęcherzem, stosuje się leczenie objawowe, obejmujące m.in. leki rozluźniające mięśnie, terapie behawioralne oraz środki wspomagające funkcjonowanie układu moczowego.
